Kiến thức cơ bản về quá trình độ xe

Đôi nét về lịch sử

Người Nhật chính là “ông tổ” của ngành độ xe. Từ những năm ’70 và
’80 của thế kỷ trước, họ đã tạo ra những chiếc xe có tính năng
cao hơn phiên bản sản xuất. Tuy nhiên,vào thời điểm đó, các mẫu xe độ
chưa được xuất khẩu sang nước ngoài. Phải đến tận cuối những năm ’80
và đầu thập niên ’90, những chiếc xế độ Nhật Bản như Nissan Skyline
mới có cơ hội đặt chân đến Tây Âu và Bắc Mỹ.

Nissan Skyline GT-R là một trong những chiếc xe độ đầu tiên trên thế giới.

Những hình thức độ xe phổ biến

Quá trình độ xe khá đa dạng. Các hãng độ có thể can thiệp lên bất cứ
phần nào của một chiếc xe nếu cần thiết. Tuy nhiên, có thể
tóm gọn một số hình thức độ xe phổ biến như dưới đây.

Độ dàn âm thanh

Thông thường, hệ thống âm thanh nguyên bản kèm theo xe sẽ được hãng
sản xuất chỉ định và gắn luôn vào bên trong. Tuy nhiên, không
phải ai cũng hài lòng với hệ thống âm thanh đi kèm. Lí do không
hoàn toàn nằm ở chất lượng hệ thống âm thanh theo xe. Thay vào đó, một
số chủ xe có nhu cầu giải trí cao hơn.

Vấn đề cần chú ý nhất khi độ dàn âm thanh chính là đảm bảo
nguồn điện cấp mới. Những hệ thống âm thanh chuyên dùng để độ xe
thường có công suất lên tới hàng nghìn Watt, gấp nhiều lần loại
tiêu chuẩn ban đầu. Nguồn điện cấp nếu chập chờn sẽ khiến hệ
thống âm thanh hoạt động không hiệu quả và phát sinh tạp âm hoặc
méo tiếng.

Một dàn âm thanh độ cầu kì và bắt mắt.

Độ nội thất

Đây là quá trình thay đổi cấu trúc khoang lái và ghế ngồi trong xe, bao
gồm cả bảng điều khiển trung tâm. Một trong những mục đích độ nội
thất phổ biến chính là tham gia các giải đua như NASCA và NHRA. Theo
đó, các xe đua đều được cắt giảm tối đa nội thất, các chi tiết
không cần thiết sẽ bị lược bỏ. Lý do đơn giản là vì trọng lượng xe
giảm thì tốc độ sẽ tăng.

Ngược lại, với dòng xe dân dụng, quá trình độ lại hướng tới một không
gian tiện nghi và thoải mái hơn cho người dùng. Các hãng độ xe có
thể bọc lại ghế ngồi, thay chi tiết nhựa bằng tấm ốp gỗ hoặc
mạ viền inox và bổ sung màn hình điều khiển, hệ thống định
vị GPS, TV phía sau tựa đầu, tủ lạnh mini hoặc các hộc chứa
đồ tiện dụng… Với những chiếc limousine vốn đi kèm không gian
nội thất rộng rãi, các hãng độ xe có thể thỏa sức sáng tạo
bằng hàng trăm ý tưởng. Thậm chí, họ có thể mang cả một quán
bar vào bên trong xe nếu muốn.

Nội thất hai tông màu đen-trắng chủ đạo của Bugatti Veyron Vincero.

Độ động cơ

Đây là phần quan trọng và khó thực hiện nhất. Một hãng độ xe dày
dặn kinh nghiệm có thể cải thiện các thông số của động cơ
nguyên bản bằng cách can thiệp vào hệ thống điều khiển điện tử
ECU,mô-đun điều khiển truyền lực PCM hoặc mô-đun điều khiển mô
men xoắn TCM.

Mặc dù lắp đặt thêm một bộ tăng áp là phương pháp thường xuyên được
sử dụng và đem lại hiệu quả cao nhưng lại đòi hỏi hãng độ phải
can thiệp vào ECU trước. Nếu ECU chưa được can thiệp thì lắp bộ tăng
áp cũng không thể đem lại hiệu quả. Trong hầu hết các trường
hợp, động cơ xe phải được mở ra để tiến hành thay đổi.

Có thể can thiệp vào ECU bằng cách viết lại chương trình điều
khiển với sự hỗ trợ của phần mềm. Sau đó, các thiết bị phần
cứng sẽ nạp lại phần mềm đó vào trong con chip. Đây là một
việc làm đòi hỏi sự chuyên nghiệp ở mức cao. Chương trình điều
khiển gốc của ECU thường không được các nhà sản xuất công bố
rộng rãi.

Khối động cơ bên trong Mercedes-Benz CL63 AMG.

Phối hợp ăn khớp với động cơ là hộp số. Nếu có bất kì sự thay
đổi nào về động cơ, hộp số cũng cần được điều chỉnh theo để duy
trì sự nhịp nhàng giữa hai bộ phận quan trọng.

Xe có thể sử dụng động cơ đã được chỉnh sửa trên cơ sở máy nguyên bản
hoặc một trái tim hoàn toàn mới do các hãng độ chế tạo thủ công.
Nếu chỉ là sự phát triển từ động cơ nguyên bản, cấu trúc
khung gầm của xe không cần được hiệu chỉnh nhiều. Tuy nhiên, đối
với trường hợp một khối động cơ hoàn toàn mới, mọi chuyện
sẽ khác. Khối động cơ mới kéo theo khoang máy tái thiết kế và cấu
trúc toàn bộ xe bị phá vỡ. Đôi khi, thứ duy nhất còn lại của
một chiếc xe sau khi độ chỉ là những đường nét bên ngoài.

Độ hệ thống treo

Độ hệ thống treo là chỉnh sửa cụm lò xo, bộ giảm chấn, thanh dao
động cân bằng và các phần khác có liên quan. Lò xo càng ngắn
thì độ cứng đàn hồi càng lớn, trọng tâm xe thấp hơn và chi phí
cho bộ giảm xóc cũng giảm xuống. Bộ giảm xóc với các lò xo
cứng sẽ cải thiện động năng khi xe vào cua.

Các thanh dao động cứng hơn giúp giảm hiện tượng xe quay mất kiểm
soát khi vào cua, từ đó hạn chế lò xo giảm xóc bị biến dạng
và cải thiện sức bám đường của lốp. Ngoài ra, khả năng kiểm soát
xe nếu có sự thay đổi đột ngột về tải trọng cũng tăng lên. Tuy nhiên,
nếu thanh dao động quá cứng, bánh xe phía trong sẽ mất độ bám
đường khi vào cua. Các bộ phận khác thỉnh thoảng cũng được
thêm vào như các thanh giằng giúp tăng độ ổn định cho xe. Trên
một số xe, các thanh giằng bên và chống xoay có thể được gia cố
để biến thành phiên bản thể thao với tính năng vận hành đã
được cải thiện đáng kể.

Đối với dòng xe off-road, quá trình gia cố lại nằm ở hành trình lò
xo giảm xóc và kích cỡ lốp để tăng diện tích tiếp xúc với mặt
đường.

Hệ thống giảm xóc lò xo đối lập với loại pit-tông thủy lực dùng
trên dòng xe hạ gầm. Những chiếc xe hạ gầm được áp dụng phương
pháp độ hệ thống treo khác. Trong đó, chiều cao của các bánh
độc lập có thể nhanh chóng được điều chỉnh bằng một hệ thống
pit-tông. Nhược điểm của hệ thống treo pit-tông thủy lực là bánh
xe nẩy hoàn toàn khỏi mặt đất.

Độ thân vỏ

Độ thân vỏ là việc bổ sung, thay đổi một phần hoặc hoàn toàn
các chi tiết ngoài xe như cánh lướt gió, cản trước/sau/bên…
để tăng tính khí động học. Thông qua đó, khả năng bám đường và
tốc độ xe được cải thiện đáng kể. Để giảm khối lượng xe, các
hãng độ sử dụng những vật liệu nhẹ và bền như sợi carbon.

Thông thường, việc thay đổi diện mạo sẽ khiến xe trở nên “bảnh
chọe” hơn. Nắm bắt tâm lý thích xe bắt mắt hơn của người tiêu dùng, đặc
biệt là giới trẻ, nhiều nhà sản xuất đã bổ sung cánh gió đuôi,
tổ hợp cản trước/bên/sau thấp và rộng hơn… mặc dù chúng không
hề cải thiện tính năng hoạt động.

Đặc trưng của một chiếc xe độ thân vỏ.

Các hãng độ xe chuyên nghiệp thường hiểu rất rõ ý nghĩa của lực ép xuống
mặt đường. Do đó, không chỉ tái thiết kế body kit một cách hợp lý và
bổ sung cánh gió đuôi có tác dụng, họ còn thêm các khe thoát gió
ở gầm xe. Mặt khác, họ cũng sử dụng những vật liệu cao cấp để thay
đổi diện mạo bên ngoài cho xe cũng. Một khi các vật liệu có
thể mang lại hiệu quả về tốc độ và khả năng kiểm soát xe,
tiền bỏ ra khi đó thực sự xứng đáng.

Đặc điểm chung của những chiếc xe đã được độ thân vỏ thường là body
kit rất thấp, gần như sát mặt đất, cánh gió sau, các hốc hút
gió được bố trí lại và lớn hơn. Nhờ đó, xe trông sẽ rộng và
thấp hơn so với khi chưa được độ.

Độ vành – lốp

Lốp có ảnh hướng lớn đến khả năng vận hành của xe và cần được
thay thế thường xuyên. Việc lựa chọn lốp và vành xe hợp lí là
một cách hiệu quả để cá tính hóa chiếc xe.

Có thể lựa chọn lốp xe tùy theo điều kiện thời tiết và mặt
đường. Trên thị trường, có nhiều cỡ và chủng loại lốp khác nhau
để lựa chọn. Với loại xe thể thao vận hành trên đường bằng
phẳng và di chuyển ở tốc độ cao, một bộ vành đúc hợp kim đi
kèm lốp mỏng, bản rộng sẽ là lựa chọn phù hợp. Lốp bản rộng
không chỉ tăng tính thể thao mà còn giúp cải thiện khả năng bám
đường, cho phép xe di chuyển với tốc độ cao dễ dàng hơn.

Chiếc Hummer sau khi đã được trang bị bộ vành và lốp off-road thửa.

Với những chiếc xe off-road, cách chọn vành – lốp sẽ ngược lại.
Một bộ vành đúc kích thước nhỏ lắp với lốp xe cỡ lớn, gờ
cao sẽ là lựa chọn tối ưu. Gờ cao sẽ tăng khả năng bám
đường trong khi bộ lốp kích thước lớn và dày lại trở thành giảm
xóc cho xe khi chạy trên đường gồ ghề.

Độ ngược

Độ ngược là hình thức biến chiếc xe đã bị biến đổi trở về
trạng thái xuất xưởng ban đầu. Theo dân trong ngành, độ ngược
nghĩa là giảm bớt hiệu suất của chiếc xe thay vì tăng thêm như
thông thường. Ví dụ, một chiếc xe có thể được độ ngược để tăng
khả năng bám đường bằng cách giảm sức mạnh động cơ.

Một chiếc xe tất nhiên có thể được độ theo 2 hay nhiều hình thức
cùng một lúc. Tuy nhiên, dù xe được độ theo hình thức nào và với
mục đích gì, kết quả vẫn là sản phẩm của một quá trình lao động sáng
tạo. Bên cạnh những chiếc xe nguyên bản, hiện nay,xế độ đã trở
thành một phần không thể thiếu và tồn tại song song. Các hãng
độ nổi tiếng cũng xuất hiện ngày một nhiều như Hamann, Mansory,
AC Schnitzer, Gemballa, AMG, Brabus, Lorinser… Những chiếc xe độ
không chỉ thể hiện cá tính mà còn phản ánh khả năng tìm tòi,
sáng tạo không giới hạn của con người.

                                                         www.vaa.vn (nguồn: autopro)